Een Groen en Gezond 2020!

Maar eerst een groene Kerst

Zo vlak voor de kerstdagen willen we niet geconfronteerd worden met alarmerende berichten over economische ontwrichtingen. Het is een tijd van berusting en de viering van een blijde gebeurtenis. In onze van oorsprong christelijke cultuur wordt de geboorte van Jezus Christus gevierd. Hoewel het christendom in onze westerse samenleving op zijn retour lijkt spant heel Nederland zich in om het met de Kerst gezellig te maken. Allemaal druk met de kerstboom en de tuinverlichting. Het lijkt wel een competitie. Elk jaar meer lichtjes in de straat. Kost ook geen drol meer. Voor een paar euro heb je bij de Action een slinger LED-lampjes die we zelfs in de perenboom, appelboom en andere niet-spar-achtigen ophangen. We willen licht zien. Kaarsjes voor het raam is niet meer genoeg. ’s Avonds kun je zonder verlichting door de straat fietsen.

Relativeren

Waarom leggen we in de donkere dagen rondom de jaarwisseling zoveel accent op verlichting? Het lijkt wel of we allemaal het Licht moeten zien. Het wordt ons vol opgedrongen. We mogen niet somberen maar moeten vrolijk zijn en nadenken over ons bestaan op deze aardkloot. Even stilstaan in de tijd. Overdenkingen en gezamenlijk in familieverband de toekomst inkijken. Niet achterom maar vooruit. Niet al te ver want dan gaan we toch somberen. Gewoon relativeren en zien waar we nu staan. 2019! En op 31 december een naadloze overgang naar 2020. Nou ja, naadloos? We knallen het Oude Jaar uit en toasten met een glas op het Nieuwe Jaar. Dat mag met het nodige lawaai op straat. Hoewel, misschien ook niet. Er zijn gemeenten waar het niet mag. Zo zijn er zelfs buurten waar nu samenscholingen zijn verboden.

De thermostaat van het klimaat

Er zijn mensen die hun werk moeten doen als hulpverlener bij de brandweer, politie of op de ambulances die de laatste jaren wat vaker uitrukken. Zelfs complete ME-teams worden achter de hand gehouden om uit te rukken bij relletjes. Extra personeel in ziekenhuizen op de eerste hulp. Oud en Nieuw lijkt nu een oorlogssituatie in de grote steden. Ooit gingen we in het verleden de buurt in om elkaar het beste toe te wensen en een glaasje te drinken. In de dikke winterjas met sjaal en kraag omhoog en gezellig even keuvelen. Wat vuurpijlen de lucht in en rotjes afschieten, misschien konden we de kou er mee verdrijven. Dat lijkt wel redelijk gelukt als we terug kijken over de laatste decennia. De laatste jaren sta ik in de Oudejaarsnacht niet meer met een sjaal om en zelfs met de winterjas half open. De kou is uit de lucht als ik vergelijk met de jaren zestig/zeventig. We hebben flink ons best gedaan om onze aardbol een paar graadjes op te warmen. Is dan toch de mens de thermostaat van het klimaat?

Hoezo zeespiegelstijging?

We gaan dus de warme kant op en verbruiken minder energie om onze huizen te verwarmen. Enerzijds voordelig en anderzijds nadelig in bijvoorbeeld delen van de oceaan waar de zeespiegel stijgt en eilandjes verdrinken. Zie daar bij ons nog niets van als ik langs onze Noordzee wandel. De zee reikt daar nog altijd tot aan het strand. Ik zie een ‘zee’ van strand bij eb. Niks loos. Hoezo zeespiegelstijging? In de zomer hoef ik niet naar Spanje maar ben ik in anderhalf uur aan een Noordzeestrand waar het met subtropische temperaturen heerlijk toeven is. Straks in 2020 een halfuurtje langer onderweg als ik maar 100 mag. Misschien nog wat langzamer als er weer tractoren voor me uit rijden. En wie weet wat er nog meer de weg op gaat. En het Malieveld op en het Binnenhof. Met de toekomstige klimaatheffingen mogen we alles verwachten.

Geen rook meer uit de schoorsteen

Er moet iets gebeuren om de opwarming van onze aardbol af te remmen natuurlijk. Beperkende maatregelen moeten onze smerige uitstoot verlagen. De enige manier om de mensheid van de ondergang te redden is dat we omschakelen en de rem er op. Dus anders produceren in alle sectoren waar grondstoffen worden verwerkt tot bruikbare producten. Als de industrie gedwongen wordt groen te investeren zal dat een enorm effect hebben op hogere prijzen van heel veel producten. Niet alleen de transitie in de auto industrie, van brandstof- naar accumotor, maar alle sectoren waar nu rook uit de schoorsteen komt. Dat zijn er nogal wat. Dat betekent dat in 10 jaar tijd de hele industrie om moet naar groen. Bij mij springt er dan iets op rood. Als consument moet ik dat namelijk allemaal betalen. Alle investeringskosten van bedrijven plus de energieheffingen  worden doorberekend naar de eindverbruiker.

EU-Greendeal: doorberekenen naar de vervuiler

Net zoals de btw als kostprijsverhogend wordt doorberekend. Straks gaat dat van alle sectoren die vergroenen in 10 jaar tijd op ons afkomen. Dat is wat de EU-Greendeal  beoogt. Meer dan 1000 miljard gaan de plannen kosten om over te schakelen. Iedereen moet zijn steentje bijdragen roept EU-commissaris Frans Timmermans. De industrie en de transportsector. En wij particulieren moeten ons consumptiegedrag veranderen. Waarschijnlijk heeft onze Limburgse Frans geen economie gestudeerd en vergeet hij dat fabrikanten en transporteurs investeringen meestal doorberekenen. Vooral als het investeringen zijn die geen meeropbrengst genereren. Transitiekosten gaan ten laste van de winst. Zoiets wil een goeie ondernemer ten gunste van de bedrijfsvoering voorkomen. Deze gaat volgens de aloude regels van goed koopmansgebruik opgelegde kosten, net zoals de btw, altijd doorberekenen. Daarom krijgt de eindgebruiker, en dat zijn wij consumenten, heel wat aan prijsverhogingen voor de kiezen.

Beboeten

Als we “ons” klimaat willen redden is de enige manier de vervuiler beboeten. Leg alles neer bij de boosdoener, de consument dus. Je moet dan wel consuminderen als je wordt geconfronteerd met oplopende prijzen en achter blijvende loonontwikkeling. Om over achterblijvende pensioenen maar niet te spreken. Bedrijven zien geen ruimte om lonen te verhogen vanwege dalende winstmarges. Er is ook nog zoiets als concurrentie. Je kunt niet alles doorberekenen namelijk. Kortom, er staat ons consumenten nog wat te wachten in het nieuwe decennium 20-30. Hogere temp en hogere bloeddruk.

Gezond gaat boven geluk

In 2020 moeten we het er nog flink van nemen. Het kan namelijk niet op volgens de massamedia. We gaan er allemaal op vooruit in 2020. Hoe vaak heb ik dat al eerder gehoord. Telkens weer vlak voor de jaarwisseling als iedereen goed gemutst met kerstmuts aan de kerstdis zit en zijn of haar zegeningen telt. Voor het begin van een nieuw jaar willen we elkaar het allerbeste toewensen en niet zitten doemdenken. Met het vooruitzicht van een schone aardbol, een schoon milieu en een opgeruimd gevoel in ons hoofd, nadat we al onze vrienden en familie een gezond 2020 hebben toegewenst. Opvallend genoeg ontvang ik nu veel kerstkaarten waarop men mij een Gezond 2020 toewenst. Ooit was dat een Gelukkig Nieuwjaar. Geluk is nu vervangen door Gezond. Vreemd, ik was altijd gezond en het geluk van de 100.000 is nog altijd aan mij voorbij gegaan. Gelukkig dat gezond nu staat boven het geld.

Urgenda-vonnis betekent Gezond Nieuwjaar

Nu de NL-overheid zich moet onderwerpen aan het Urgenda-vonnis van de Hoge Raad zullen de plannen van de EU-Greendeal te samen met dit vonnis een enorme impact krijgen op de NL-samenleving. Eric Wiebes van Economische Zaken weet het even niet meer. Nou ja, eerst het Kerstreces en volgend jaar maar verder zien. Welke inspanningen we met ons allen wel niet moeten verrichten om voor het einde van 2020 de uitstoot van broeikasgassen met 25 % te reduceren is nog volkomen onduidelijk. Maar dat we heel snel gezonde jaren tegemoet gaan lijkt wel duidelijk. Veel van mijn kerstkaartvrienden zijn dus helderzienden. Het wordt nu een stuk makkelijker om elkaar een gezonde toekomst toe te wensen. Geluk toewensen wordt nu kennelijk bewust achterwege gelaten. Als sommige helderzienden nu al kunnen voorzien dat sommigen er niet gelukkiger op worden als hun financiën krimpen ten gunste van een gezond klimaat.  Geld maakt niet gelukkig natuurlijk.

Een vleugje groen cynisme

We moeten conform de EU-Greendeal alleen al meer dan 1000 miljard met ons allen op tafel leggen. We staan niet alleen, we zijn met nog 28 “eensgezinde” EU-lidstaten. Samen kunnen we de gezondheid van de komende 10 jaar financieren met goedkoop geld van de ECB en haar Europese banken waar geld lenen geen drol meer kost. Misschien wat groene obligaties op de markt brengen met een negatieve rente. Met dat vooruitzicht mag ik het doen met een groen pensioen. Pensioenfondsen zijn namelijk de grote financiers van staatsleningen. Ze moeten 30 procent van hun beleggingen aanhouden in staatsleningen. Met zoveel groene plannen die ons een groen milieu opleveren kunnen we veel langer van groenpensioen genieten. Niemand die nog stikt in de stikstof of wat voor atomen dan ook. De ideale wereld ligt voor ons. Mijn optimisme is nog nooit zo groen geweest. Als we allemaal, zonder uitzondering, braaf meedoen met de groene plannen van onze Limburgse Frans dan MOET het goed komen. Ik wens u fijne groene kerstdagen en alvast een groen en bovenal gezond nieuw decennium.

GW

Eerst de feestdagen, pas daarna mogen we klagen

We denken aan Kerst, niet aan de Repomarkt

 

(Pixabay – Christmas balls)

De crisis op de Repomarkt lijkt heftiger te worden. Steeds meer alternatieve internetmedia berichten daarover. Gelukkig nog niet in de Telegraaf. Het is maar goed dat het grote publiek meer bezig is om zich voor te bereiden op de kerstdagen. Als iedereen wist welk gevaar er schuilt achter de spanningen op de Repomarkt dan zou er paniek uitbreken. Wie wil er nu paniek zaaien op een moment dat de wereldwijde christelijke samenleving uitkijkt naar het ultieme feest van het jaar. Niet voor niets tuigen we massaal onze kerstbomen op en versieren we onze huizen van binnen en van buiten met kerstverlichting. In de donkerste dagen van het jaar willen we graag de duisternis doen verdwijnen en willen we licht zien.

Repomarkt? Nooit van gehoord

Kerstmis is het meest gezellige familiefeest van het jaar. We willen de duisternis om ons heen vergeten en laten de energiecentrales overuren draaien. Niemand die enig benul heeft welk drama zich afspeelt achter de duistere schermen van obscure kredietmarkten. Wie heeft er ooit gehoord over de Repomarkt? Nou ja, die paar duizend nieuwsgierige analisten die liever het nieuws achter de schermen volgen. De massa hunkert ’s avonds in de luie stoel naar het showbizznieuws en andere onbenullige talkshows. Het is maar goed ook. Wij als samenleving moeten bezig zijn met datgene waar we voor zijn. Zorgen dat ons geld rondtolt in de economie.

Waarom zijn centrale banken nerveus

Liefst zoveel mogelijk uitgeven om daarmee de verdiensten van het kapitaal op gang te houden. En zoveel mogelijk geld lenen om daarmee het verdienmodel van onze banken overeind te houden. Maar wacht even. Wat is nu nog het verdienmodel van onze banken nu de rente op een dieptepunt staat. Waarom staan bankaandelen zoveel lager genoteerd dan jaren geleden? Waarom zijn centrale banken zo nerveus door centrale rentetarieven jaar op jaar te verlagen? Waarom hanteren centrale banken zo angstig hun drukpersen in de vorm van kwantitatieve geldverruiming(geldschepping)? En waarom is er nu aan het eind van het jaar zoveel spanning op de Repomarkt? Een markt die bij de modale burger totaal niet bekend is.

Hefboom van het grote geld

Het zijn onderdrukte spanningen die ongetwijfeld iets te maken hebben met de lugubere vorm van financiering van het grootkapitaal. Het kapitaal dat met enorme hefbomen is gaan beleggen in een tijdvak van alsmaar dalende rentetarieven. Hoe lucratief is dat wel niet als je met een lage leningrente juist meer rendement weet te behalen uit beleggingen? Niet voor niets hebben we nu de langste run op de beurzen sinds de vorige kredietcrisis van 2009. Ach ja, als ik het kapitaaltje had om mee te spelen op de financiële markten, dan had ik natuurlijk hetzelfde gedaan. Met geld maak je geld. Als dat eenmaal lekker gaat dan wil je liever niet denken aan het moment dat de klad er in komt. Zo lang mogelijk meedoen om geen rendement te missen.

De kater komt later

In de vlaag van euforie vergeet men de risico’s. Er uit stappen doe je wel als het even minder gaat. Maar dan stapt iedereen uit. Dat heet dan een beurscrash. In de euforie vergeet men dat. Als het feestje eenmaal lekker draait en de drank is in de man dan wil je niet direct naar huis. Lang leve de lol, het verstand op hol. De kater komt later. Maar niet met de Kerst. Het feest van verlichting laten we ons niet afnemen. Er komt nog een Oud en Nieuw waarbij we het nieuwe jaar inluiden met champagne en het oude jaar vaarwel zeggen met wat vuurwerk. Misschien wat auto’s in de fik en hulpverleners pesten, want dat hoort er natuurlijk bij in een tijd dat de massa zijn onvrede kan uiten als iedereen massaal de straat op gaat.

Als vertrouwen omslaat naar wantrouwen

Met Oud en Nieuw zien we dus al een gevalletje van chaos, een milde vorm van anarchie, die makkelijk kan escaleren als ineens de pleuris uitbreekt. Als straks in 2020 en volgende jaren blijkt dat de paniek op de Repomarkt uit de hand loopt. Als het vertrouwen van de grote marktpartijen omslaat naar wantrouwen en de korte rentetarieven ineens verder gaan oplopen. De duizenden miljarden die centrale banken dan zouden moeten bijstorten zouden wel eens het einde kunnen betekenen van een kredietmarkt, maar zeker centrale banken. Hogere rentetarieven kunnen financiële markten niet meer aan. De beurzen waar de enorme hefboomwerking ineens in een omgekeerde richting gaat pompen.

Valse lucht

Het oppompen van een luchtbed kan even duren. Het laten leeglopen gaat een stuk sneller. Soms gaan we er zelfs opstaan om het sneller te laten gaan. Dat beeld kan ook op de beurzen ontstaan als beleggers in paniek raken. Een beurscrash in de nabije toekomst zouden we zeker niet moeten uitsluiten. Wie kent niet het aloude principe dat de schuldenberg sneller stijgt dan het vermogen om terug te betalen? En waarom zou de slimste belegger ter wereld, Warren Buffet, al vroegtijdig zijn aandelenpositie hebben afgebouwd en momenteel voor 128 miljard in cash zitten? Het is nu een kwestie van afwachten en zien wanneer de crisis op de Repomarkt zich bovengronds manifesteert.

Eerst kerstfeest

De crisis op de Repomarkt is een veenbrand die al een tijdje ondergronds woedt. Hoeveel bluswater hebben we straks ter beschikking als die veenbrand ineens overal bovengronds de boel in lichterlaaie zet? Ach kom, we gaan eerst kerstfeest vieren.

GW

Pensioenen 2020: weer geen indexatie: dan maar eigen huis opeten

Niet alle senioren hebben goed pensioen

(Pixabay – senior)

Het wordt zachtjes aan erg vervelend voor veel senioren om te horen dat voor het elfde jaar op rij geen verhoging van de pensioenen is te verwachten. De meeste gepensioneerden zijn helemaal murw gemaakt met de aanhoudende berichten over aangekondigde kortingen. Voorlopig zijn deze kortingen door minister Koolmees van Sociale Zaken een jaartje vooruit geschoven. Maar de ondertoon is duidelijk negatief. Er zijn geluiden dat met het doorschuiven van de kortingen deze alleen hoger dreigen te worden. De kreet dat we ooit het beste pensioenstelsel van de wereld hadden is inmiddels totaal verstomd. Die tijd ligt duidelijk achter ons. Veel gepensioneerden zijn met hun inkomen aanbeland op een onacceptabel niveau. Lang niet iedereen heeft een volledig pensioen opgebouwd. Vooral de oudere senioren hebben nogal last ondervonden van pensioenbreuk.

Tweedeling

Zo langzamer hand is er sprake van een tweedeling onder onze senioren. Ik houd het op ongeveer de helft die een goed pensioen genieten. De andere helft moet rondkomen van een AOW’eetje met soms een paar duizend euro pensioen. Dat is geen vetpot maar voor steeds meer ouderen betekent dat bittere armoe. Er zijn al wat senioren die bezig zijn hun eigen huis op te eten. Een onsmakelijk idee en het ligt zwaar op de maag. De wachtrij in het ziekenhuis voor de nierstenenvergruizer is enorm toegenomen. Maar alle gekheid op een stokje, dit is echt wat er momenteel gebeurt. De kreet van beste pensioenstelsel ter wereld moeten we achter ons laten. Een welvarend land heeft standaard hoge kosten van levensonderhoud en dan is een AOW met een klein pensioentje onvoldoende om mee te komen.

Huis opeten

Veel banken bieden al een jaar of wat de “opeethypotheek” of “overwaardehypotheek” aan. 10 Jaar geleden ondenkbaar. Met de hoge vastgoedprijzen van nu is dat voor een aantal senioren met een eigen woning hun redding. Als men niet teveel exercities heeft gedaan tijdens hun arbeidzame leven met hypotheekverhogingen. Voor de keuken, de aanbouw en voor de caravan bijvoorbeeld. Voor sommigen kon het niet op toen de huizenprijzen door het dak gingen. De banken leenden graag, het was hun verdienmodel. Laten we het er niet over hebben als bij een echte recessie de huizenprijzen door de vloer gaan. Hoe dan ook, voor meer ouderen is het nu een uitkomst. Als de hypotheek geheel is afgelost kan men met gemak een ton of meer bijlenen. Een beetje onderdak is tegenwoordig maar zo 277.000 waard. Afhankelijk uiteraard in welke provincie men woont. Ook daar zien we enorme verschillen. Dat heet vermogensongelijkheid maar die vloeit voort uit persoonlijke keuze. Maar vooral de inkomensongelijkheid bij de senioren is extreem. Als sommige ouderen van louter ellende hun eigen huis opeten dan klinkt dat niet gezond.

Niet vermaken aan de schatkist

Uiteraard zijn er de ouwe slimmeriken die een flinke villa bewonen met een overwaarde van bijvoorbeeld meer dan een half miljoen. Veel senioren zien niet graag dat bij een overlijden hun nalatenschap toekomt aan de schatkist en vermaken de woning via een notariële overeenkomst aan hun kinderen. Kinderen krijgen dan de blote eigendom en de ouders genieten het vruchtgebruik. Er hoeft bij overlijden niet afgerekend te worden met de fiscus. Een eenmalige schenking is ook een optie. Belastingvrij mag in 2019 een bedrag van maximaal 102.010 worden geschonken aan de eigen kinderen mits het bedrag wordt gebruikt voor aankoop van een woning of voor aflossen hypotheek. In deze maand december hebben notarissen het er druk mee. Let op, er moet altijd een aangifte schenkbelasting worden gedaan door de kinderen.

Stille armoede

Het is een vreemde situatie waarin veel senioren in deze tijd van excessief monetair beleid verkeren. Bedreigend om te zien dat het pensioeninkomen jaar op jaar omlaag gaat. Geen indexatie betekent dat men inteert op het inkomen vanwege de inflatie en stijging van diverse (gemeentelijke) heffingen. De buffervoorraad aanspreken betekent dat. Bij de senioren met een eigen woning ziet men daarentegen de waarde van de eigen woning al jaren achtereen flink oplopen. Dat is een vreemde en tegendraadse ontwikkeling. Inkomen omlaag en vermogen vastgoed omhoog. De senioren met een huurwoning delven het onderspit. De senior eigen-woning-bezitter kan nog wat stenen opeten, de senior huurder kan dat niet. Juist bij deze senioren is een stille armoede opgekomen die men liever onder de tafel houdt. Op de tafel zie je het verschil. Minder vlees in de pan, minder broodbeleg, geen koekie bij de thee, enzovoort. Het is een stille armoede bij een groep ouderen wat niet in beeld is bij de samenleving. Door valse schaamte melden deze ouderen zich niet bij de voedselbanken terwijl ze vaak onder de norm leven. Een bittere realiteit.

Tijd voor actie

Dit is dus het beeld van onze samenleving anno 2019. Grote verschillen in inkomen en vermogen. De inkomens- en vermogensongelijkheid onder de ouderen is nooit eerder zo extreem geweest. Er zijn wel vangnetten bij de afdelingen sociale zaken van de gemeenten maar om dezelfde reden als bij de voedselbanken melden ouderen zich niet aan. We leven toch in een sociale welvaartsstaat? Zo wordt nog vaak gedacht. De nakende werkelijkheid is bitter. Het valt mij op dat de inkomens- en vermogensongelijkheid heden ten dage een vaker terug kerend onderwerp is in de media. Niet helemaal toevallig denk ik nu we zichtbaar meer sociale onrust zien opdoemen, ook in andere landen. Het is een kwestie van afwachten hoe lang het duurt voordat de ouderenbonden samen met de vakbonden actie gaan voeren.

“The Netherlands first”

Hogere pensioenen lijken ver weg. Een hogere AOW ter compensatie lijkt de enige oplossing. Echter zal dat een hogere AOW-premie met zich meebrengen die wordt verhaald op de werkende klasse. Hiermee verdwijnt hun beloofde loonsverhoging als sneeuw voor de zon. Pensioenfondsen zien zich ook genoodzaakt de pensioenpremies te verhogen. Dat zal weer wrijving geven binnen het lopende overleg van het pensioenakkoord. Maar wacht even, er was een begrotingsoverschot dit jaar van liefst 7,8 miljard. Hoeveel is daarvan toegezegd voor reparatie van inkomensongelijkheid onder de senioren? Geen ene cent, voor zover ik weet. Hoe flauw ben ik dan om te wijzen naar de hogere bijdrage die van Nederland wordt geëist door de EU? En is het dan schaamteloos om net als Trump te roepen, “The Netherlands first!”

GW

Weer flinke spanningen op de Repomarkt: Repocalypse 2.0?

Aan het einde van het jaar worden de bedrijfsbalansen opgemaakt voor de jaarafsluiting. Bedrijven en banken willen weten hoe ze het nieuwe jaar in gaan. Beursgenoteerde bedrijven en banken moeten hun jaarrekeningen verantwoorden aan beleggers en Raden van Bestuur. Eind december moeten veelal forse diverse betalingen worden afgerond en zal de fiscus flinke bedragen incasseren van de grote bedrijven.

Liquiditeiten

Vooral in de VS worden enorme bedragen afgerekend. Het schijnt dat mede daardoor problemen kunnen ontstaan in de liquiditeitspositie van diverse banken. Ook de hedgefondsen spelen een grote rol. Wereldwijd is er een verstrengeling in het betalingsverkeer van de grootbanken en daardoor kunnen grote onevenwichtigheden ontstaan als de liquiditeitspositie van bepaalde banken gevaar loopt. Dat is zeer ongewenst en daarom grijpen centrale banken in.

Repo(calypse)

Op de repomarkt proberen ze met miljardeninjecties te voorkomen dat de rente omhoog schiet. Dat was in september namelijk het geval toen de rente maar liefst omhoog schoot naar 10 procent. In allerijl werd het ‘noodloket’ geopend. Vanaf dat moment is zo maar even 300 miljard geïnjecteerd. Daarna daalde de rente weer. Tot dat een paar dagen geleden de tarieven op de repomarkt weer geleidijk stegen. Juist aan het einde van een kalenderjaar is dat zeer ongewenst omdat er zomaar enorme bedragen kunnen gaan rond tollen. Momenteel wordt er op de alternatieve media veel over geschreven.

Danger ahead!

Diverse analisten wijzen op de gevaren wanneer de boel uit de hand loopt. Bij de vorige financiële (banken)crisis in 2008/9 was ook dezelfde liquiditeitscrisis de oorzaak van de val van de Lehman Brothers. En daarna moesten een serie banken in Europa met belastinggeld overeind worden gehouden. Met de oprichting van de EU-Bankenunie zijn nieuwe regels ingevoerd m.b.t. de redding van banken en zou niet belastinggeld maar het geld van aandeelhouders en bankrekeninghouders moeten worden aangesproken. Nou ja, wat maakt het uit zouden sommigen kunnen denken.

Let’s get technical

Op Zerohedge.com is een uitgebreid (technisch) artikel verschenen over de problemen op de Repomarkt. Daarmee wordt veel duidelijk. Het lijkt van belang om de komende dagen de ontwikkelingen nauwgezet te volgen. Een witte Kerst kennen we al lang niet meer. Een spannende Kerst dan maar voor de verandering.

GW

Toeslagendrama: ondergang mislukt systeem in zicht?

(Pixabay – depressed)

Welkom bij de Belastingdienst

Met interesse heb ik afgelopen week het toeslagendrama gevolgd in de diverse media. Zowel op TV als online. Pas nu kwam naar voren hoe groot de persoonlijke impact was van een totaal mislukt (politiek) toeslagen-project. Het toeslagensysteem zou en moest bij de Belastingdienst worden neergelegd. Volgens politiek Den Haag was deze instantie  technisch gezien het meest geschikt om de inkomensafhankelijke toeslagen uit te betalen. Uitkeren is natuurlijk een hele andere tak van sport voor een overheidsdienst die alleen uitblonk in heffen en innen. Alles is welkom, zo riepen de managers bij de Belastingdienst in koor. Dat betekende een nieuw kantoor, nieuw personeel, nieuwe managers en gaandeweg de uitvoering nog wat meer personeel er bij omdat veel zaken toch wat complexer bleken dan oorspronkelijk was gedacht.

Reorganisatie

Wat echter over het hoofd werd gezien was de reeds ingezette reorganisatie. De Belastingdienst moest net als andere overheidsinstellingen verder automatiseren en nog meer gebruik maken van het internet. Het doel was om uiteindelijk het personeelsbestand te reduceren en een groot aantal kantoren te sluiten. Vanwege de automatisering kon veel werk centraal worden neergelegd. Belastingplichtigen en toeslaggerechtigden kunnen via internet bijna al hun zaken regelen. Van voor-ingevulde-aangiften inkomstenbelasting tot vroegtijdig toegestuurde toeslagbeschikkingen aan toe. Dat er geen kantoren op korte afstand bereikbaar waren was geen hinder. Er bestonden toch ouderenbonden, vakbonden, maatschappelijk werkers, belastingconsulenten en diverse administratiekantoren waar burgers terecht konden. Soms gratis, soms tegen betaling. En er was nog een gratis Belastingtelefoon. We leven in de 21^ste eeuw, een tijdvak waarin we contacten met de overheid digitaal regelen.

Te complex

Wat echter door het Ministerie van Financiën en het Belastingdienstmanagement totaal niet werd onderkend was de complexiteit van het toeslagensysteem. Er werd volledig vertrouwd op de zelfredzaamheid van de samenleving die eventueel terecht kon op www.belastingdienst.nl . Of een uurtje hangen aan de lijn bij de Belastingtelefoon. Gaandeweg werd na de invoering van de toeslagen in 2006 duidelijk dat er nogal wat schortte aan het systeem. De voorschot-uitbetalingen werden bij de helft van de 9 miljoen huishoudens gevolgd door terugvorderingen. Deze kwamen meestal pas 2 jaar na afloop van het betreffende kalenderjaar. Eerst moest namelijk het inkomen definitief zijn vastgesteld via de aangifte inkomstenbelasting. Of via de verzamelde inkomensgegevens van werkgevers en uitkerende instanties. Een beste klus voor de Belastingdienst maar vooral voor de toeslagaanvrager die het geschatte inkomen vaak moest herberekenen als er wijzigingen optraden in het inkomen of de gezinssituatie.

Fouten en fraude

Wanneer men te laat reageerde met het doorgeven van wijzigingen kon dat een flinke terugvordering tot gevolg hebben. Met name bij de kinderopvangtoeslag had zoiets vergaande financiële consequenties. De vele betalingsregelingen brachten jonge gezinnen in betalingsproblemen. Zelfs echtscheidingen en aangestelde bewindvoerders die als curator moesten optreden bij sommige gezinnen. Ik heb een tijdje als screener meegedraaid bij de voedselbank en zag bij het merendeel van de klanten flinke toeslagbedragen voorbij komen die men moest terug betalen. In mijn werkzame periode bij de Belastingdienst werd mij duidelijk dat er veel misging bij het aanvragen van  toeslagen. Maar ook bij het terugvorderen. De Belastingdienst was erg op z’n hoede omdat er behalve foutieve aanvragen ook frauduleuze aanvragen werden ingediend. Ach ja, de gelegenheid maakt de dief. Bij de terugvorderingen bleven behoorlijke bedragen oninbaar.

Teveel afstand

Om te voorkomen dat toeslagen onjuist werden uitgekeerd was extra controle gewenst. Omdat ooit teveel toeslagengeld ver over de grens terecht kwam bij personen die zich Nederlands belastinggeld onrechtmatig toe eigenden werd de dienst genoodzaakt stringente controle toe te passen. Bij de kinderopvangtoeslag, waar maandelijks hoge bedragen werden uitgekeerd, kreeg die controle een ongewenst effect. De onderzoeken bleken exorbitant en betalingen werden vroegtijdig stopgezet. Toen pas werd duidelijk hoever de Belastingdienst verwijderd was van hun “klanten.” Of is slachtoffers een betere benaming. Door de centralisering en het sluiten van kantoren bleken de wachttijden bij de Belastingtelefoon te lang voor de gedupeerden met een baan. Een bezoekje bij een kantoor in de buurt was voor velen geen optie. Een bezwaarschrift schrijven was niet voor iedereen weggelegd. Een afspraak met een advieskantoor bracht de nodige kosten met zich mee, enzovoorts, enzovoorts.

Financieel leed

Het kostenplaatje ging een belangrijke factor spelen. Bij een gezin met kinderen waar  beide ouders werken en de kinderen naar de opvang gaan heeft het gedoe met foute terugvorderingen veel meer impact dan menigeen denkt. In de gezinsdrukte met opgroeiende kinderen heb je je hoofd wel ergens anders naar staan. Als men te laat ontdekt dat toeslagen fout lopen, of onterecht niet of wel uitbetaald worden, dan duurt het maanden voordat de boel recht getrokken is. Intussen bleek dat de Belastingdienst door weggevloeid personeel de achterstanden niet kon weg werken en de ellende werd alleen maar groter bij veel gezinnen. Heel Nederland weet nu hoeveel financieel leed hiermee veroorzaakt is. Kortom, een politiek debacle waardoor een overheidsdienst in diskrediet is gebracht.

Angstig management

Het duurde te lang voordat de problemen bij de Belastingdienst zijn opgelost en dat de toeslagenmisère politieke aandacht kreeg. Nu is het al te laat en zitten een behoorlijk aantal gezinnen in financiële nood. Het is ook jammer dat de interne commentaren van medewerkers over het slecht functionerend toeslagensysteem niet de aandacht kregen bij het hogere management van de Belastingdienst. Had het te maken met de angst van het management dat het systeem moest verdwijnen ten koste van 1000(?) medewerkers en 100(?)managers? En dat een andere instantie, die dichter bij de burgers staat, het krijgt toebedeeld?

Zelfredzaamheid is vooringenomenheid overheid

Het zou m.i. beter zijn om subsidieregelingen neer te leggen bij de Gemeenten. Ook al zijn ze inkomensafhankelijk. Iedere gemeente heeft een aantal balies waar mensen met vragen en problemen terecht kunnen. De grootschaligheid bij de Belastingdienst met nog slechts een paar kantoren heeft als groot nadeel de slechte bereikbaarheid voor de burger. Het inzetten van de overheid op zelfredzaamheid bij de burger is te hoog gegrepen en werkt niet. Vooral niet als men voortdurend op z’n hoede moet zijn i.v.m. inkomenswijzigingen of verandering in persoonlijke omstandigheden. Het laten rondtollen van miljarden in het toeslagencircuit heeft onbedoeld veel werk opgeleverd voor medewerkers in de schuldhulpverlening en ook bij de vrijwilligers van de voedselbank.

Hervormen

De politiek moet haast maken met de hervorming van een systeem waarvan de samenleving onrustig wordt. Veel gemeenten komen geld tekort en gaan volgend jaar hun heffingen verhogen. Het zou goed zijn het begrotingsoverschot van het Rijk neer te leggen bij de gemeenten plus daarbij de vele miljarden aan toeslagen. Een beter menswaardig subsidiesysteem bedenken met de mogelijkheid om de toeslagmiljarden deels neer te leggen bij de sociale huursector, de zorgverzekeraars en de kinderopvang. Zorgpremies, huren en kosten kinderopvang omlaag. Inkomensafhankelijke bijdragen werken fraude in de hand.

Meer belastinggeld naar gemeenten

Sociale inkomenspolitiek kan de politiek bedrijven met de inkomstenbelastingtarieven en de vele heffingskortingen die verwerkt zijn in de inkomstenbelasting. Bezuinig op de EU-bijdragen en hevel de EU-verspillingen over naar de gemeenten. Gemeenten staan dichter bij hun burgers dan bijvoorbeeld het Europese Parlement(EP) met zijn 751 parlementariërs. Een gemeentebestuur wordt veel sneller afgerekend op een fout beleid dan de almachtige EU met zijn EP. Onze regering met zijn ambtelijke ministeries hechten meer belang aan afdrachten aan de EU dan naar de gemeenten. Het is bizar dat we volgend jaar 8 miljard gaan bijdragen aan de EU terwijl veel Gemeenten kampen met tekorten. Ik zie met lede ogen aan dat veel belastinggeld wordt verkwist aan schimmige Europese projecten. Is het EU-project nu echt belangrijker dan de begrotingstekorten van onze gemeenten?

GW

Bubbel in bedrijfskrediet, hoe gevaarlijk dat kan zijn

Het begint met zombiebedrijven

In de VS werd onlangs bekend gemaakt dat de bedrijfsschulden daar zijn opgelopen tot een ongekend hoog bedrag van 15,5 biljoen dollar. Dat is een recordbedrag van 74 procent van het nationale BBP in de VS. Het bedrag is zelfs 52 procent hoger dan in 2008. Dat is een zorgelijke ontwikkeling. Opgestapeld met het private krediet ad 14 biljoen en de staatsschuld ad 230 biljoen dollar komt de VS uit op een totale schuld van 250 biljoen dollar. Het zijn ongelooflijke bedragen en daarbij moeten we niet denken aan de gevolgen wanneer het BBP in de VS inzakt bij een naderende recessie. Dan volgen er faillissementen, het eerst bij de zombiebedrijven die met goedkoop geld hebben geïnvesteerd in onrendabele projecten.

Allemaal een polsbandje

Krediet was spotgoedkoop. Ook de FED hanteert de laagste rentetarieven in de geschiedenis. Logisch dat er dan veel geleend wordt. Je moest er snel bij zijn want krediet kan alleen maar duurder worden. Dat was de algemene gedachte bij veel bedrijven en particulieren waar men elkaar er op wees dat lenen vroeger veel duurder was. Dit denkbeeld heeft geleid tot de hoogste mondiale kredietberg sinds mensenheugenis. Ach ja, we leven in andere tijden. Een fiat geldsysteem waarin alles mogelijk is. Straks wordt het toch vervangen door een nieuw digitaal betaalsysteem gebaseerd op blockchain technologie(?). Ooit deden we ’s morgens bij het opstaan ons horloge om de pols, over een jaar of wat is dat het polsbandje met de betaalchip en persoonlijke ID. Eerst moet cash nog in de ban.

Op weg naar dictatuur

Bij het verlaten van de super wordt in de toekomst door het poortje via ons polsbandje automatisch afgerekend. Scheelt een wachtrij en een paar kassajufs. Alle producten die we uit de vakken nemen worden via het polsbandje gescand. Niet te verwarren met de enkelbandjes die sommigen dragen wegens crimineel gedrag. Er zijn nog wat andere varianten mogelijk en daarvoor is het handig om te kijken hoe China daarop vooruit loopt. Echter moeten we bereid zijn in onze westerse samenleving om te schakelen naar een communistische dictatuur. Niet zo heel moeilijk nu we met de EU en zijn beteugelende ECB al een eind op weg zijn naar een totalitair systeem van financiële repressie. De saldi op onze bankrekeningen zijn al onderworpen aan de nieuwe bankheffing.  Geen rente, maar banksaldo minus bankkosten en inflatie = interen. Alle afschrijvingen via automatische incasso en in de toekomst met de ID-betaalchip.

Verdwijnt de pinautomaat?

Mooie vooruitzichten, moet je zien hoe snel ons geld de rekening verlaat. Digitaal geld is supersnel; in tegenstelling tot ons contante geld. Het kost tegenwoordig al veel moeite om nog ergens een pinautomaat te vinden. Er verdwijnen er steeds meer uit het straatbeeld. Ik weet er nog eentje bij de Hema. Moet je wel overdag of op koopavond binnen stappen uiteraard. En de Hema moet wel blijven: https://www.telegraaf.nl/financieel/168087456/winkels-bij-hema-houden-het-zwaar . Ik zal me noodgedwongen moeten onderwerpen aan het snelle geld. Voor de zekerheid maar een creditcard er bij nemen voor het geval mijn banksaldo te snel daalt. Maar dit terzijde, het is maar een klein probleem naast dat veel grotere probleem van een falend kredietsysteem.

En dan is de beer los

Als bedrijven een recessie gaan voelen zullen zombiebedrijven snel in gebreke blijven bij hun aflossingen aan de schuldeisers. Behalve banken zijn er behoorlijk wat andere geldschieters. Er zal een kettingreactie ontstaan die overslaat naar ‘gezonde’ bedrijven die hun winsten zien dalen door dalende omzetten. De bekende neergaande spiraal. Alles en iedereen gaat op de rem staan en banken durven nauwelijks nog krediet te verstrekken. Wat? Nog erger, er gaan er steeds meer failliet. Te samen met de faillissementen van de zombiebedrijven komen de curators om van het werk. Als het economisch maar iets tegen zit zullen de westerse economieën hun groei zien omslaan naar krimp en dan is de beer los. Ook op de beurzen. De lange stierenmarkt van de afgelopen 10 jaar zal omslaan naar een berenmarkt, met koude rillingen bij de ijsberen.

Roetsjbaan

De barometer van de AEX zal sterk dalen. De vergrijzing in de samenleving en de daling van de beroepsbevolking doen er een schepje bovenop. Om het doemscenario compleet te maken halen pensioenfondsen de kortingen naar voren vanwege grote verliezen op de beurs. Het is de roetsjbaan van een lawine aan krediet die de schuldenberg af raast naar een diep dal. Het einde van een krediettijdperk dat begint bij de zombiebedrijven. De fictie van levende lijken wordt werkelijkheid. Het in leven houden van bovennatuurlijke ‘onmenselijke’ bedrijven, drijvend op krediet, wordt bestraft. De spoken verdwijnen bij het ontwaken uit de droom. De fantasie van een kredietsprookje die overeind wordt gehouden door levende lijken is geen fictie meer maar verandert in een drama.

Madame Lagarde gaat EU vergroenen

De huidige cyclus van goedkoop krediet nadert z’n einde. Ergens zal de afbraak beginnen. Ik gok op de zombiebedrijven. Op een verkeerd moment gaan ze omvallen. Ze trekken de banken en andere schuldeisers mee de dieperik in. Gelukkig hebben we in de EU onze sprookjesprinses met zilvergrijs haar die aan het roer staat van de ECB. Madame Lagarde gaat Europa redden. Christien heeft het licht gezien en gaat klimaatkredieten verstrekken. Dit op voorstel van Ursula von der Leyen, de eerste vrouwelijke voorzitter van de EU. Ja, ja, het vrouwenquotum leeft bij de EU! Voor haar zogenaamde “Green Deal” worden honderden miljarden klaar gezet om Europa te vergroenen.

Klimaat is onze redding

Klimaatopwarming wordt niet de ondergang maar gaat ons redden. Een nieuwe tijd breekt aan. Al het krediet van de ECB wordt ingezet voor de energietransitie en nergens anders voor. Het moet heel snel om de opwarming van de aardkloot voor te blijven. De rem gaat er op voor de CO2 uitstoot. En alle remmen los voor het groene krediet van madame Lagarde.

Hoe een sprookje werkelijkheid wordt

Een tweede nieuwe kredietcyclus veert op en het ECB-krediet wordt alleen nog ingezet voor de energietransitie. Het doet even pijn vanwege de rem op krediet voor “vuile investeringen”, maar dat is exact de bedoeling. Alleen dan remt de opwarming af. Van een doemscenario gaan we naar één van de mooiste draaiboeken die je kunt bedenken. Een verademing. Zuivere zuurstof in ruil voor voor vuile uitstoot dankzij een nieuw investeringsprogramma van de ECB. Kost niets, krediet wordt gratis verstrekt. Aflossen kan later als we een nieuwe wereld hebben gecreëerd met polders vol klapwieken en weilanden met spiegels in plaats van poepende koeien. Hoe een sprookje werkelijkheid wordt…

GW

Inkomensongelijkheid: grootste gevaar in deze tijd

Mooie cijfertjes in de media

De inkomens- en vermogensongelijkheid is een vaak terug kerend thema in deze tijd van monetair woelige tijden. Af en toe verschijnen er nieuwsberichten in de media met mooie grafiekjes die aantonen dat het wel meevalt met de (grote) verschillen tussen inkomens en vermogens. Het is maar hoe je het uitlegt. Veel kranten publiceren de cijfers zoals die door de verschillende overheidsinstanties CBS, CPB, de Nederlandse Bank enzovoort, worden vrij gegeven. Met enige toelichting er bij van de auteur zodat er weer een pagina is gevuld. De media zullen er verschillend over berichten en soms gaat een financiële onderzoeksjournalist er wat dieper op in. De oplettende analist ziet echter dat de welvaartskloof in de samenleving snel groter wordt.

Zo redeneert een cultuursocioloog

De tijden van nivellering liggen al ver achter ons. De ongelijkheid in inkomens is vanaf de jaren tachtig weer toegenomen, zo blijkt bijvoorbeeld uit een onderzoek van professor Nico Wilterdink, cultuursocioloog aan de Universiteit van Amsterdam. In zijn verhaal staat een opmerkelijk statement:

“Wie veel verdient, verdient dat. De liberale rechtvaardiging van ongelijkheid houdt ook een pragmatisch argument in: als inspanningen, talent en gedurfde initiatieven adequaat beloond worden, is dat bevorderlijk voor innovatie en economische groei. Ongelijkheid prikkelt tot prestaties en leidt daarmee tot verhoging van de welvaart, waardoor uiteindelijk iedereen beter af is.”

Prikkel tot ontevredenheid

Als liberaal denker ben ik het maar deels met deze stelling eens. Momenteel prikkelt de ongelijkheid niet meer tot prestaties maar geeft dat juist een prikkel tot ontevredenheid. Vooral populistische politici wijzen nu op de groeiende inkomens- maar vooral vermogensongelijkheid en roepen om maatregelen. Zoals bijvoorbeeld belastingverhogingen voor de rijken en verlaging van de tarieven voor de laagste inkomens. Dat klinkt sociaal maar deze fiscale prikkel zal in de praktijk niet werken. Juist de superrijken kunnen hun inkomsten makkelijker verplaatsen dan de massa. Met dure adviseurs weten ze hun inkomsten dan wel vermogen te verplaatsen naar een land met een fiscaal tropisch klimaat. Gebeurde al volop in de tijd dat globalisme zegevierde.

Alleen beleggers en vastgoedeigenaren hebben geprofiteerd

Kapitaalvlucht neemt toe naarmate de belastingdruk op hogere inkomens wordt verhoogd. Dat werkt averechts. Gemiste inkomsten van de schatkist moeten worden gecompenseerd door de rest van de samenleving. Inkomenspolitiek blijft een lastige problematiek. Socialistische politici hebben in de jaren zeventig de inkomensnivellering ingevoerd. Daarna hebben monetaire beleidsmakers in de jaren tachtig de (rente)teugels laten vieren door versoepeling van het monetaire beleid. Lagere rentetarieven en de laatste jaren begeeft de ECB zich als handelaar op de financiële markten en koopt de “rommel” op. Daarmee is economische ongelijkheid de laatste 10 jaar uit de klauw gelopen. Door lagere rentetarieven hebben vooral beleggers en vastgoedeigenaren optimaal geprofiteerd van de waardestijging van aandelen en vastgoed.

300 Oranjepandjes

Kijken we even naar prins Bernard junior met zijn driehonderd pandjes in Amsterdam. Hij wordt door de explosieve stijging van de vastgoedprijs meer dan schatrijk. De studenten en starters met flexibele banen die noodgedwongen één van die pandjes moeten huren of kopen stapelen de ene schuld op de andere. Extreme vermogensongelijkheid dus. Het Jeugdeducatiefonds luidde afgelopen zomer nog de noodklok over de toenemende armoede bij 400.000 kinderen. Het is toch absurd dat het vermogen van de rijken alsmaar stijgt door hun bezit van aandelen en vastgoed en dat de massa moet interen op hun spaartegoeden door gemis aan rente. Na aftrek van bankkosten en inflatie moeten ze juist bijleggen.

Verhoging belastingdruk superrijken is dilemma

Nu kijkt de Europese politiek naar de begrotingsoverschotten van presterende lidstaten. Deze zouden kunnen interen door meer te investeren in de economie. En met behulp van fiscale maatregelen zouden vermogens van de superrijken kunnen worden afgeroomd door verhoging van de tarieven in de inkomstenbelasting box 3, sparen en beleggen. Je zou denken ze kunnen het missen. Maar kijk eens naar de oorzaak van de verrijking van de elite. Het monetaire beleid van de ECB creëerde juist de huidige welvaartskloof. Toch betalen de hoogste inkomens relatief de meeste belasting, mede door de progressieve belastingtarieven. Ze kunnen het missen. Het opvoeren van de belastingdruk bij de superrijken gaat averechts werken, het is een noodgreep. Het is kiezen voor de weg van de minste weerstand en werkt kapitaalvlucht in de hand.

Tekorten stormen op ons af

Als monetair beleid is uitgewerkt dan rest de regering het zoeken naar fiscale maatregelen. Ook dan kiest men de makkelijkste weg. Voor de komende jaren hebben Europese regeringen beloofd te zoeken naar mogelijkheden om belastingen te verlagen voor de lagere en te verhogen voor de hogere inkomens. Dit gaat niet werken als de komende jaren flinke tekorten op ons af stormen. Zoveel is al duidelijk maar wordt niet onderkend. De energietransitie en een nieuw klimaatalarm gaan vanaf 2020 flink wat geld kosten terwijl kabinet Rutte heeft toegezegd dit zoveel mogelijk te compenseren voor de lagere inkomens. Nu worden we weer gealarmeerd met een onverwachte stijging van de energienota:  https://www.telegraaf.nl/financieel/2001790403/alarm-om-nieuwe-stijging-energienota .

Hoezo NL-welvaartsstaat?

Dit gaat nog een “dingetje” worden. Pensioenen blijven achter en de vooruitzichten voor indexatie zijn zelfs negatief. 700.000 Huishoudens die in financiële problemen verkeren en 400.000 jongeren die in armoede moeten rondkomen. Hier is toch duidelijk sprake van een ongekende welvaartskloof. Hoezo NL-welvaartsstaat? Onze verzorgingsstaat verkeert in een afbraakfase. Waarom zien we zoveel toename van criminaliteit in onze (grote) steden? Waarom sluiten politiebureaus in de achterstandswijken? Waarom dagen jongeren in groepen de politie uit? Waarom worden winkels geplunderd in grote steden? Waarom stijgen populistische partijen in de peilingen? Hoe kan het bestaan dat mooie statistische cijfertjes in chocoladeletters worden gepubliceerd terwijl ik hier zoveel vraagtekens bij plaats.

GW

Black Friday, signalen van nieuw deflatietijdperk

(Pixabay – Black Friday)

Overconsumptie en overproductie

Velen zien er reikhalzend naar uit. De overgewaaide gekte uit Amerika. Op zoek naar koopjes op de groots aangekondigde koopjesdag, de Black Friday van de lage landen. In de VS wordt er op deze dag massaal gebruik gemaakt van de creditcard, althans voor degenen die dat nog kunnen. Het schijnt dat momenteel nog 48 miljoen Amerikanen bezig zijn om hun vakanties af te betalen van deze zomer. Een zwart weekend voor deze sneukneuzen. Zelfs de cruisereizen worden aan de overkant van de plas gefinancierd. Niet alleen de duurzame aankopen, zoals de slurpbakken en de platte schermen, maar met hun creditcards zelfs vakantiereizen en huishoudelijke artikelen. Hoe ver kun je gaan? Het is de gekte in een maatschappij van overconsumptie en overproductie.

Afbraakprijzen

Ondanks dat we massaal klagen over de achterblijvende inkomensontwikkeling liggen toch veel spullen voor een habbekrats in winkels als de Action, Zeeman, de Primark en noem maar op. Het zijn afbraakprijzen waar consumenten massaal op stormen. Lange rijen in deze winkels. Niet voor niets houdt Hudson Bay het voor gezien in dit kouwe kikkerlandje. Mis gegokt met hun luxe artikelen. Het schijnt dat de middenklasse in de NL-samenleving toch al wat meer uitgekleed is dan de Canadese beleggers dachten. Net zoals in andere westerse welvaartsstaten is ook hier de middenklasse weggezonken en doen de midden-inkomens massaal mee met het koopgedrag van de massa. Op zoek naar voordeel. Black Friday is voor velen een uitgelezen kans.

Kwantiteit gaat voor kwaliteit

Ondanks de waarschuwingen voor nep aanbiedingen is men volkomen gedrogeerd door de schreeuwende advertenties die onze mailboxen en brievenbussen doen uitpuilen. De grote winkelketens spelen er slim op in. Deze hebben de macht in handen en zetten hun leveranciers en producenten onder druk. De winstmarges van bedrijven komen onder druk te staan door de massale behoefte aan lagere prijzen. Kwantiteit gaat voor kwaliteit. Het is het begin van een deflatie tijdperk. Door globalisering van de wereldhandel is een scherpe concurrentie ontstaan. Grote bedrijven zijn massaal gefuseerd tot multinationale bedrijven. Multinationals oefenen grote druk uit op regeringen met hun fiscale afpersingen.

Van inflatie naar deflatie

De samenleving, en in het bijzonder de middenklasse, is de pineut en ziet geen verbetering in hun inkomens. Integendeel, de inkomens staan al lang onder druk door de ingezette deflatie. Inflatie is er nauwelijks meer, ondanks dat we mopperen op onze dure levensstandaard. Echter wordt deze veroorzaakt door alsmaar de aanhoudende lastendruk door de overheden. Belastingen, premies en heffingen geheven door Rijksoverheid en gemeenten die ons leven heel duur gemaakt hebben. Toch zien we  weinig prijsinflatie maar eerder een conjunctuur die neigt naar deflatie. Een ontwikkeling die vanzelf ontstaat doordat de samenleving in de westerse landen steeds meer geld kwijt is aan het in stand houden van de verzorgingsstaat.

Einde krediettijdperk nadert

Centrale banken hebben uit louter ellende al meer dan 30 jaar de rentetarieven (noodgedwongen) verlaagd om krediet goedkoper te maken. Hierdoor konden mensen met geleend geld toch hun aankopen van voornamelijk duurzame aankopen doen. Echter kunnen we tegenwoordig met de creditcards bijna alles op krediet te kopen. De consument is massaal gaan lenen vanwege de lage rente. Echter is de bodem bereikt. Rente op laagste niveau ooit en de kredietberg op hoogste niveau. Einde kredietcyclus dus; een cyclus die eindigt in een crisis. Met negatieve rentetarieven is de aanval geopend op onze banktegoeden en pensioenen. Een groeiend deel van de samenleving ziet daardoor hun inkomen krimpen en teren in op hun reserves.

De druk van deflatie

De winkelbranche lijkt nu het slachtoffer te worden van de inkomensstagnatie en achterblijvende indexatie van pensioenen enzovoort. De onderlinge concurrentie bezorgt de consument afbraakprijzen die de kleine winkeliers doen besluiten er een punt achter te zetten. Veel onlineshops lijden verliezen en zullen dat niet lang meer volhouden. Zelfs winkelketens als de Hema en andere kledingketens zien hun winsten dalen. Het is de druk van deflatie. De loon- en prijsspiraal is niet meer omhoog gericht maar naar beneden. Procentuele loonstijging blijft achter bij de stijgende collectieve lastendruk. De hele detailhandel staat daarmee onder druk. Zowel winkels als onlineshops. Bij de aanhoudende winkelsluitingen moeten ook de internetshops stevig blijven concurreren om hun klandizie te behouden.

700.000 Huishoudens in problemen

Mensen googelen zich suf om de laagste prijs te vinden. Of men wacht op Black Friday. Het is een nieuwe hype en deze Amerikaanse gekte verdringt het Sinterklaasfeest. Net als Halloween en de creditcards zijn overgewaaid met de westenwinden over de Atlantische oceaan. Ik zie hier een patroon in. Open grenzen hebben het globalisme groot gemaakt. Het grootkapitaal heeft daarmee gezegevierd. De massa wordt gedwongen zich te onderhouden met goedkoop vermaak. Sinterklaas kost ons geld. Met Halloween kunnen we onze frustraties uitleven en verkleden we ons als kwade geesten. De creditcards en bankpassen komen ons nu geweldig van pas. Hoe komt het toch dat meer dan 700.000 huishoudens in “welvarend” Nederland problematische schulden hebben? En dat het aantal klanten bij de voedselbanken ongekend hard stijgt.

Deflatiespiraal versnelt

De economische groei in het laatste decennium was lager dan de decennia daarvoor. De toename van de inkomens- en vermogensongelijkheid was hoger dan ooit tevoren. De inflatie was lager dan de vorige decennia. De lastendruk op de huishoudens was hoger dan ooit tevoren. Al deze signalen opgeteld maken duidelijk dat we een deflatietijdperk ingaan. Een daling van het algemeen prijspeil. Degene die dat nog niet door heeft leeft in een vorig decennium. De komende jaren zal de schuldenberg enorme druk leggen op afnemende groei en daarmee de deflatiespiraal versnellen. De eenvoudige oplettende consument kan dit zien. Er is geen hoge wiskunde of economische wetenschap voor nodig om te onderkennen dat we in de overgang zitten. De overgang van inflatie naar deflatie.

GW

 

Spaarrente? Nee, boeterente!

Sparen kost geld

(Pixabay – piggybank)

De discussie over het beleid van de Europese Centrale Bank(ECB) houdt maar niet op. Nee, de discussie wordt zelfs heftiger. Er wordt steeds vaker met een vermanend vingertje gewezen op het repressieve beleid van de ECB aangaande de rentetarieven en het opkoopbeleid. De gevolgen van hun beteugelende maatregelen worden nu zichtbaar. Pensioenfondsen en spaarders worden hard getroffen. De jarenlang aanhoudende stapsgewijze renteverlaging heeft geleid tot bijna een nultarief op spaartegoeden en zelfs een negatief tarief op het overtollige kasgeld van de (spaar)banken. Het rente-verdienmodel gaat naar de bliksem. Banken zien liever dat we ons spaargeld thuis bewaren dan dat ze ons nog dat hele kleine beetje rente bijschrijven. Per saldo verliezen vooral de traditionele spaarbanken daarop omdat ze nu een rente moeten betalen aan de centrale bank van – 0,5 procent voor hun overtollig kasgeld. Deze zomer nog verlaagd van min 0,4 naar min 0,5.

Globalisering oorzaak dalende rente

Ooit werden we bijna agressief benaderd door het bankwezen om vooral ons overtollig geld bij hen weg te zetten voor een leuke rentevergoeding. Een rente die hoger was dan de inflatie. Dat was lucratief want we hielden er geld aan over. Echter waait de wind nu de nadere kant op. Tijden zijn veranderd. Al meer dan 30 jaar zien we de rentetarieven dalen. Dat heeft te maken met de mondialisering van de wereldwijde economieën. Om de mondiale concurrentie voor te blijven moest er volop geïnvesteerd worden en daarvoor verlaagden de banken hun leentarieven. Alles onder supervisie van de centrale banken. Het lucratieve daarvan was dat behalve investeren met geleend geld ook het consumentenkrediet goedkoper werd. Daarmee brak het krediettijdperk aan. Economische groei aangejaagd door krediet. Kunstmatige groei dus. Centrale banken knoeiden met het rente-verdienmodel. Knoeien op een wijze die vergelijkbaar is met het heimelijk opvoeren van je brommer. Je bromt harder maar het kost je meer brandstof.

Dalende rente is onomkeerbaar

Het verdienmodel van onze traditionele banken bestaat uit inlenen van (spaar)geld en uitlenen van kredieten. Er werd een rentemarge gehanteerd van ongeveer 2 procent en daarmee waren de bankiers blij en de spaarrekeninghouders op de koop toe. Echter waren onze centrale banken genoodzaakt om de rentetarieven blijvend in stapjes te verlagen omdat ze als monetaire beleidsmakers verantwoordelijk waren voor het aan de praat houden van ons fiat geldsysteem. De enorme kredietberg moest natuurlijk betaalbaar blijven en dat kon alleen met lagere rentetarieven. Banken durven nu de rente niet meer te verhogen omdat dan de rem wordt gezet op economische groei.

Kredietcrisis in stilte al begonnen

Bij de huidige record schuldenberg zouden hogere leentarieven leiden tot een implosie van de wereldwijde economieën door de exploderende kredietberg. Een schuldenberg die als een lawine de banken onderweg meesleurt het diepe dal in. Er is in een tijdvak van 32 jaar dalende rentetarieven een kredietmassa gecreëerd van ongekende omvang. De kredietcrisis is feitelijk al begonnen maar over een crisis wordt officieel nog niet gesproken. De financiële markten verkeren nog altijd in hoerastemming terwijl onderliggend de problemen bij de massa in de samenleving al gevoeld worden. Nog niet bij de elite die hun kapitaal deels beleggen op de beurs. Alleen de rijken kunnen zich permitteren om hun overtollig (spaar)geld te beleggen.

Ondanks alles toch sparen

We zien dat de ECB inmiddels al met de handen in het haar zit. Nou ja, madame Lagarde dus. Triomfantelijk woelt ze door haar zilvergrijze haren en wijst met haar vingertje naar de begrotingsoverschotten van Nederland en Duitsland. Sparen wordt niet meer beloond, dus verbrassen is nu het motto. Enkele jaren geleden zagen we het al aankomen dat de rente naar nul zou zakken. Er werd op gezinspeeld dat rekeninghouders bij de nadering van nulrente hun geld van de bank zouden halen. Na aftrek van bankkosten en inflatie houd je onder de streep minder over. Toch is er nog altijd een toename van de inleg bij (spaar)banken. Tot ongenoegen van de bank maar ook van de klant. De bank vergoedt nog een minimale rente van 0,01 procent terwijl ze voor hun overtollig saldo een strafrente(!?) zijn verschuldigd van 0,5 aan de ECB. Zonder het te beseffen zijn we hiermee in het stadium geraakt van een rampzalige kapitaalvernietiging.

Door de bank genomen

Een kapitaalvernietiging die al voelbaar is bij de grote massa. Mensen durven hun spaargeld niet van de bank te halen, bang dat het thuis niet veilig is. Niet iedereen heeft een dure kluis in huis. Noodgedwongen bewaren we ons geld op de bank. We kunnen nauwelijks anders want we zitten vast aan een verplichte betaalrekening en daar hangt meestal de spaarrekening aan. Noodgedwongen laten we onze overtollige maar  broodnodige reserves bij de bank. Nog altijd met het idee dat ons geld daar “veilig” is. Terwijl we zichtbaar door de bank worden ‘beroofd.’ Toch zien we de bank niet als de bandiet. Wel de bankier die zwart geld wit wast. 

Burger spaart, crimineel “handelt” zwart

Er klotst ontiegelijk veel geld rond in het criminele circuit. Ons ooit zo vreedzame polderlandje lijkt wel een narcoticastaat. Criminelen wassen zakken vol zwart geld uit de drugshandel wit via duistere kanalen. Bankiers knijpen een oogje dicht. De schattingen van het zwartgeldcircuit lopen ver uiteen maar het gaat om vele miljarden. Een zorgelijke ontwikkeling dat zoveel geld wordt onttrokken aan het officiële geldcircuit. Terwijl wij onnozele burgers ons suf sparen. Vooral de ouderen zijn bang geworden voor toekomstige kortingen op hun pensioenen en sparen daarom juist meer. Ter voorkoming van interen op het saldo wordt er juist meer ingelegd. Dat gaat ten koste van dagelijkse uitgaven. Daar wordt op bespaard. Goed beschouwd puur het gevolg van monetair beleid.

Strafrente eist zijn tol

Besparingen op de uitgaven zijn funest voor de economie. Economische groei zakt dan in. Dankzij het monetair beleid van de ECB. De eindfase van een krediettijdperk is aangebroken en slaat om naar een kredietcrisis. We konden er op wachten. Veel mensen moeten noodgedwongen bezuinigen op hun uitgaven. Het gemis van een beloning voor ons spaargeld gaat zich wreken. We moeten nu ons zelf belonen met besparingen op consumptie. Een krediettijdperk slaat om naar een tijdperk van bezinning. Nuchtere analisten zien dat ons monetaire stelsel door centrale banken naar de knoppen wordt geholpen. De rollen zijn omgedraaid. Rente op spaargeld is nu boeterente geworden. Sparen wordt bestraft. De strijd tussen de kredietberg en de spaarberg is begonnen. En zoals altijd zal een strijd aan beide zijden slachtoffers kennen.

GW

Meppel, het nieuwe Venetië

Snoepreisje Burgemeester en wethouder

Heb inmiddels veel commentaar voorbij zien komen over het “snoepreisje” van onze burgervader met 1 wethouder en 2 ambtenaren naar Haikou in China. Natuurlijk is het te verwachten dat belastingbetalende burgers zich kritisch uitlaten. Het zijn per slot van rekening o.a. onze OZB-centen die het collega aan het werk zetten. Is het ons Gemeentebestuur naar het hoofd gestegen? Denken ze nu ook al dat we een beetje Rotterdam zijn? Dat Meppel al tijden wordt vergeleken met Mokum heeft m.i. alleen te maken met het feit dat onze plaatselijke caféhouder J. de B. de halve Jordaan met bussen vol naar Meppel haalt om het Amsterdamse levenslied te promoten. Een prima zaak en een topprestatie. Ons kleine stadje Meppel wordt overspoeld met bezoekers uit de hoofdstad. Schitterend toch? Leuk voor 1 dag en dan is het mooi geweest.

Kennelijk willen B & W de Meppeler nachtburgemeester J. de B., hoewel de titel dagburgemeester ook toepasselijk is, aftroeven door iets groter en nog verder weg te denken. “Wat Jaap de Boer kan kunnen wij gemeentebestuurders ook. We pakken het vliegtuig naar China en gaan daar flyeren over onze mooie grachtenstad die vlak tegen het dorpje Giethoorn met die smalle slootjes aan ligt.” Giethoorn is inmiddels een kermis geworden met botsboten en stampvolle wandelpaden. Dat kan zo niet langer, daar wil Meppel wel wat aan doen. In Meppel zijn veel bredere grachten en er loopt zelfs een onderzoek om de Prinsengracht te verlengen. Er is volop ruimte in die brede kanalen voor rondvaartbootjes. Hotelaccommodatie aan het water gaat er komen, en voordat onze grachten uitpuilen met boten vol Chinezen stroomt er nog heel wat water door het Meppelerdiep.

O ja, Meppelerdiep, mijn idee. Daarvoor zouden B & W een onderzoek kunnen starten om te zien of het rendabel is om een vaste halfuurdienst met snelle taxiboten te exploiteren. Giethoorn – Meppel in 20 minuten en voorrang bij Beukersschutsluis. Goed voor de werkgelegenheid, 1 sluiswachter er bij en 4 bruggenwachters. Plus wat opdrachten voor Alumax aan de Setheweg. Ik zou zeggen: doen B & W!

Een flinke investering van ons belastinggeld moet natuurlijk wel wat opleveren. Daarom hoop ik met mijn idee als brave OZB-betaler een nuttige bijdrage te leveren aan onze stad die straks internationale vermaardheid kent. Een stedenband met Most uit Tsjechië levert weinig toerisme op, maar een band met China laat Meppel helemaal vol lopen. Ooit liepen we onder water in de jaren zestig, straks wordt Meppel overspoeld door Chinezen. Ach ja, Meppel Vol Vaart!

GW